4.1. Zasady ogólne
4.1.1. Bezpieczeństwo pracy
• Należy przestrzegać zasad Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (BHP) w LBM.
• Obowiązuje bezwzględna zmiana obuwia oraz stosowna do warunków pracy odzież ochronna (fartuch laboratoryjny, rękawiczki, okulary ochronne, maseczki ochronne, osłony twarzy).
• Obowiązuje całkowity zakaz palenia papierosów, spożywania posiłków oraz napojów.
• W razie pożaru postępuj zgodnie z Instrukcją bezpieczeństwa pożarowego dla budynku przy ul. Bydgoskiej 7. W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia ludzi podnieś alarm, poinformuj przełożonego i w razie potrzeby zadzwoń na numer alarmowy. Użyj stosownych środków gaśniczych (wody albo gaśnicy) do zgaszenia pożaru. Gaśnica oraz hydrant znajdują się w piwnicy w pobliżu schodów wyjściowych z LBM.
• Wyłącznik główny prądu znajduje się na parterze przy wejścia nad czytnikiem kart magnetycznych.
• Apteczka znajduje się w pomieszczeniu A26.
• Każdy użytkownik przed rozpoczęciem pracy z odczynnikami chemicznymi musi zapoznać się z Instrukcją bezpiecznej i higienicznej pracy z czynnikami chemicznymi, która znajduje się w pomieszczeniu A26.
Fakt zapoznania się z instrukcją należy potwierdzić własnoręcznym podpisem złożonym na formularzu BHP - Zał. 5 Oświadczenie pracowników o zapoznaniu się z instrukcją BHP.
Oryginał oświadczenia pozostaje w dokumentacji LBM, kopię należy przesłać do Głównego specjalisty ds. BHP.
• Przed rozpoczęciem pracy z wybranym odczynnikiem należy zapoznać się z jego kartą charakterystyki znajdującą się w pomieszczeniu A26.
Fakt zapoznania się z kartami charakterystyki należy potwierdzić własnoręcznym podpisem złożonym na formularzu BHP - Zał. 3 Oświadczenia o zapoznaniu się z kartami charakterystyki.
Oryginał oświadczenia pozostaje w dokumentacji LBM, kopię należy przesłać do Głównego specjalisty ds. BHP.
• Przed rozpoczęciem pracy z wybranym urządzeniem należy zapoznać się z jego Instrukcją bezpiecznej i higienicznej pracy znajdującej się w pomieszczeniu A26.
Fakt zapoznania się z instrukcją należy potwierdzić własnoręcznym podpisem złożonym na formularzu BHP - Zał. 5 Oświadczenie pracowników o zapoznaniu się z instrukcją BHP.
Oryginał oświadczenia pozostaje w dokumentacji LBM, kopię należy przesłać do Głównego specjalisty ds. BHP.
• Stosowanie odczynników własnych w laboratorium może odbywać się na własną odpowiedzialność pod warunkiem przedłożenia karty charakterystyki pracownikom laboratorium oraz formularza BHP - Zał. 3 Oświadczenie o zapoznaniu się z kartami charakterystyki.
Oryginał oświadczenia pozostaje w dokumentacji LBM, kopię należy przesłać do Głównego specjalisty ds. BHP.
• Należy zachować ostrożność przy pracy z ciekłym azotem (A23, A24b), ogniem (A21) oraz urządzeniami elektrycznymi, przeczytać instrukcję obsługi, pamiętać o wyłączeniu urządzenia po pracy oraz niezwłocznie informować pracowników LBM o niesprawnym funkcjonowaniu urządzenia. Przy pracy z ciekłym azotem należy stosować się do postanowień Instrukcji bezpiecznej pracy z ciekłym azotem (formularz BHP - Zał. 4).
Fakt zapoznania się z instrukcją obsługi urządzeń należy potwierdzić własnoręcznym podpisem złożonym na formularzu BHP - Zał. 5 Oświadczenie pracowników o zapoznaniu się z instrukcją BHP.
Oryginał oświadczenia pozostaje w dokumentacji LBM, kopię należy przesłać do Głównego specjalisty ds. BHP.
• Telefony awaryjne: Pogotowie Ratunkowe 999
Straż Pożarna 998
Policja 997
Straż Miejska: 986
Pogotowie Energetyczne 991
Pogotowie Gazowe 992
Pogotowie Ciepłownicze 993
Pogotowie Wodociągowo-Kanalizacyjne 994

• Osoby pracujące lub dokonujące dekontaminacji pomieszczenia, powierzchni laboratoryjnej światłem UV zobowiązane są umieścić na drzwiach informację o korzystaniu ze światła UV Pamiętaj o zawieszeniu zawieszki informacyjnej na drzwiach pomieszczenia, w którym włączona została lampa UV. Zawieszki znajdują się w laboratoriach.
• Pamiętaj o wyłączeniu lamp UV w pomieszczeniach oraz urządzeniach, które zostały w takie lampy wyposażone (np. komory laminarne) przed przystąpieniem do pracy.

• Obowiązuje bezwzględny zakaz pracy z niezabezpieczonym materiałem biologicznym (otwarte probówki z DNA, RNA, tkanki, bakterie) poza dygestorium, czy komorą laminarną. Wyjątek stanowi pomieszczenie A22a, A24b i A25.
• Obowiązuje bezwzględny zakaz pracy z odczynnikami szkodliwymi, drażniącymi, niebezpiecznymi, w tym rakotwórczymi lub mutagennymi poza dygestorium.
• Wszystkie odczynniki, pipety, raki, statywy, urządzenia, blaty powinny być utrzymane w czystości, aby pozostały wolne od DNA/RNA oraz DNaz/RNaz.
• Ryzyko kontaminacji laboratorium musi być brane pod uwagę szczególnie w przypadku odczynników i prób, które są przynoszone z pomieszczeń z zewnątrz. Należy zachować jak największą staranność, aby uniknąć kontaminacji LBM.

• Pipety oznakowane są odpowiednimi kolorami i przypisane są do poszczególnych pomieszczeń. Obowiązuje bezwzględny zakaz przenoszenia pipet między laboratoriami, a także statywami.
• W LBM obowiązuje nakaz używania końcówek do pipet z filtrami, wyjątek stanowi laboratorium analizy białek (A25).

• Obowiązuje bezwzględny zakaz przenoszenia sprzętów laboratoryjnych oraz wyposażenia między laboratoriami.
• Obowiązuje bezwzględny zakaz wynoszenia sprzętów laboratoryjnych oraz innego sprzętu należącego do LBM poza laboratorium bez zgody kierownika LBM.
• Istnieje możliwość wypożyczenia sprzętów laboratoryjnych po uprzednim uzgodnieniu z kierownikiem laboratorium i wypełnieniu rewersu. Rewers dostępny jest na stronie www.laboratorium.pan.olsztyn.pl, w zakładce Rezerwacje po zalogowaniu.

• Obowiązuje bezwzględny zakaz przenoszenia statywów, schładzanych bloków, pojemników na lód, itp. między laboratoriami.

• Należy dokładać staranności, aby odczynniki używane w LBM były wolne od RNaz i DNaz oraz niezanieczyszczone obcym materiałem biologicznym, RNA, czy DNA.
• Wszystkie szkodliwe odczynniki muszą być przechowywane w suchym miejscu w temperaturze pokojowej, w szafkach zamykanych na klucz.
• Etanol wnoszony do LBM musi być przechowywany w szafkach zamykanych na klucz.

• Zakłady/pracownie/laboratoria mają wyznaczone miejsce przechowywania odczynników.
• W celu uzyskania większej powierzchni przechowywania należy skontaktować się z kierownikiem LBM. Nie można samodzielnie podejmować takich decyzji.
• Należy pamiętać o dokładnym opisaniu pozostawionych prób/odczynników/roztworów. W opisie należy umieścić informacje nt. zawartości, nazwy zakładu/pracowni/laboratorium, daty. Nieoznakowane próby/odczynniki/roztwory będą usuwane z chłodni/lodówek/-20⁰C.
• Lodówki w LBM są współdzielone przez różnych użytkowników i przeznaczone do przechowywania jedynie aktualnie używanych i wymagających przechowywania w lodówce odczynników.
• Przechowywanie własnych próbek i roztworów w lodówkach jest dozwolone na krótki okres.
• Przechowywanie roztworów i odczynników w chłodni (A24b) jest dozwolone przez dłuższy okres.
• Próby/płytki po PCR, qPCR należy jak najszybciej usuwać z lodówek/-20⁰C.
• Lodówki/-20⁰C nie są podłączone do systemu alarmowego. Pozostawienie otwartych drzwi na noc spowoduje rozmrożenie lodówki.

• Materiały (szkło, próbówki, cylindry, moździerze, tłuczki, narzędzia etc.) znajdują się w szafie w pomieszczeniu A26.
• Szkło do pracy z bromkiem etydyny (EtBr) znajduje się w pomieszczeniu A20a. Obowiązuje zakaz wynoszenia materiałów laboratoryjnych skażonych EtBr poza część A20.

• W każdym laboratorium wymagającym zastosowania przygotowawczej procedury dekontaminacji znajduje się instrukcja postępowania oraz odpowiednie środki dekontaminacyjne.
• Każde laboratorium podlega procedurze dekontaminacji, wykonywanej przez pracowników LBM raz w tygodniu.

• Mycie naczyń i narzędzi pomocniczych odbywa się w poszczególnych laboratoriach.
• Procedura mycia naczyń laboratoryjnych (ze szkła i plastiku):
a) brudne naczynia przepłukać pod bieżącą wodą, w przypadku silnie zabrudzonych naczyń dodatkowo moczyć przez ok. 1 godz. w rozcieńczonym detergencie;
b) umyć w rozcieńczonym detergencie przy użyciu gąbki lub szczotki;
c) wypłukać dokładnie pod bieżącą wodą wodociągową, a następnie pod wodą dejonizowaną, czerpaną z urządzenia Millipore w pomieszczeniu A28;
d) moczyć przez ok. 0,5 godz. w wodzie dejonizowanej.
• Procedura mycia przedmiotów z plastiku i metalowych narzędzi pomocniczych:
a) narzędzia pomocnicze (nożyczki, skalpele, pęsety itp.) i sprzęt z plastiku (np. statywy) wymyć pod bieżącą wodą, a następnie przy użyciu gąbki lub szczotki w rozcieńczonym detergencie;
b) wypłukać pod bieżącą wodą a następnie pod wodą dejonizowaną, czerpaną z urządzenia Millipore w pomieszczeniu A28;
c) wysuszyć, a następnie przetrzeć 70% alkoholem etylowym.
• Umyte naczynia, sprzęty itp. należy przenieść do pomieszczenia A26, wysuszyć, zapakować (nakrętki butelek należy owinąć folią aluminiową), opisać (data, inicjały osoby pakującej, zakład/pracownia/laboratorium), ewentualnie oznaczyć taśmą wskaźnikową (przy sterylizacji <200⁰C) i poddać odpowiedniej procedurze sterylizacyjnej w suszarce (A26) lub autoklawie (A27).
• Należy pamiętać, aby korki/nakrętki w butelkach przygotowane do sterylizacji temperaturą były niedokręcone.
• Procedury sterylizacji temperaturą:
a) naczynia szklane - nakryć folią aluminiową, sterylizować w temp. 200⁰C przez 2 godz.;
b) naczynia i drobny sprzęt wykonany z plastiku – nakryć/zawinąć folią aluminiową lub zamknąć w rękawie do sterylizacji, sterylizować w autoklawie w temp. 121⁰C, przez 20 min. (program narzędzia);
c) metalowe narzędzia, pomocnicze naczynia szklane – zapakować w folię aluminiową sterylizować w temp. 200⁰C przez 2 godz.;
d) płyny - roztwory przygotowane do sterylizacji umieścić w butelkach maksymalnie do 70% objętości i sterylizować autoklawie w temp. 121⁰C, przez 20 min. (program płyny).
• Autoklaw mogą obsługiwać jedynie przez osoby przeszkolone.
Przeszkolenie pracownika do obsługi autoklawów musi odbywać się w ramach i regułach instruktażu stanowiskowego, przeprowadzonego przez osoby kierujące pracownikami.
Odbycie szkolenia wstępnego i instruktażu na stanowisku pracy musi być potwierdzone pisemnie na formularzu BHP - Zał. 2 Karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (w załączeniu). Oryginał karty szkolenia należy przekazać do działu kadr do akt osobowych pracownika, jedną kopię należy przesłać do Głównego specjalisty ds. BHP, drugą pozostawić w dokumentacji LBM.

• Większość urządzeń i pomieszczeń w LBM podlega rezerwacji na stronie WWW (www.laboratorium.pan.olsztyn.pl).
• Rezerwacje służą prawidłowej organizacji pracy w LBM, a także jako system kontroli użytkowników i oceny wykorzystania poszczególnych urządzeń oraz laboratoriów.
• Należy bezwzględnie dokonać rezerwacji, nawet jeśli nikt inny nie wyraził chęci korzystania z urządzenia/laboratorium w wybranym przez nas terminie (weekendy, popołudnia).
• Należy dokładnie zaznaczyć czas użytkowania urządzenia/laboratorium, aby uniknąć blokowania możliwości rezerwacji innym użytkownikom.
• Należy bezwzględnie przestrzegać czasu rezerwacji.
• Odwołania rezerwacji można dokonać nie później niż 24 godz. przed zarezerwowanym terminem, na stronie WWW LBM.

4.2.1. Laboratorium przygotowawcze - bufory (A20a, b)
• Laboratorium służy do przygotowywania buforów wykorzystywanych do pracy na terenie LBM.
• Przednia szyba dygestorium musi być zamknięta jeśli dygestorium nie jest używane.
• Należy pamiętać, że praca z substancjami szkodliwymi, drażniącymi, niebezpiecznymi (m.in. przygotowanie żeli z EtBr) bezwzględnie powinna odbywać się pod dygestorium, w oparciu o Instrukcję bezpiecznej i higienicznej pracy z czynnikami chemicznymi.
• Przy sporządzaniu roztworów zasad i kwasów, należy pamiętać o regule – kwas/zasadę wlewaj do wody. Kwasy i zasady są substancjami drażniącymi i mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń w kontakcie ze skórą i oczami.
W razie podrażnienia powierzchni ciała lub śluzówek należy natychmiast miejsce kontaktu z kwasem/zasadą intensywnie przemyć wodą. W przypadku powstania wycieków/zanieczyszczeń na powierzchniach laboratoryjnych zabezpieczyć/uprzątnąć skażone powierzchnie. Słabe kwasy mogą być wylewane do zlewu wraz z dużą ilością bieżącej wody. Aby pozbyć się stężonych kwasów lub zasad skontaktuj się z kierownikiem LBM.
• Podczas pracy z EtBr używać rękawiczki nitrylowe.
• W celu zapobiegnięcia skażeniu laboratorium zabrania się gotowania mieszaniny agarozy zawierającej EtBr.
• Zabrania się gotowania żeli w butelkach z korkiem.
• Odpady szkodliwe skażone EtBr oraz innymi odczynnikami (żele, rękawiczki, materiały zużywalne) należy umieszczać w pojemniku z żółtym workiem, znajdującym się pod zlewem w pomieszczeniu A20b.
• Puste probówki, końcówki do pipet, które miały kontakt z odczynnikami powinny być gromadzone w plastikowych pojemnikach z workiem. Po zakończonej pracy lub gdy pojemnik na odpady jest pełen worek powinien zostać zawiązany i wyrzucony do specjalnego kosza na odpady chemiczne z żółtym workiem, znajdującego się w laboratorium A20a.
• Szczegółowa instrukcja postępowania z odpadami niebezpiecznymi powstającymi w LBM znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego regulaminu.
4.2.2. Ciemnia (A20c)
• Osoby pracujące w ciemni zobowiązane są umieścić na drzwiach informację o korzystaniu z ciemni. Zawieszka informacyjna znajduje się na laboratorium.
4.2.3. Zakład Inżynierii Genetycznej (A21)
• Prace w laboratorium mogą odbywać się jedynie po uprzednim zatwierdzeniu przez kierownika LBM formularza, stanowiącego załącznik nr 2 do niniejszego regulaminu - Formularz informacyjny dotyczący prac nauko-badawczych przeprowadzanych w Zakładzie Inżynierii Genetycznej.
Wersja elektroniczna formularza znajdują się w zakładce rezerwacje (dostępnej po zalogowaniu) na stronie Laboratorium Biologii Molekularnej www.laboratorium.pan.olsztyn.pl
• Laboratorium służy głównie do pracy naukowo-badawczej (tj. przygotowywania kultur bakterii, izolacji i oczyszczaniu plazmidów oraz utrzymywania płytek hodowlanych) z czynnikami biologicznymi zakwalifikowanymi do grupy 1 i 2 zagrożenia, zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. z dnia 11 maja 2005 r.).
• Aby zapobiec kontaminacji szczepów bakterii oraz otoczenia do prac w laboratorium powinna być bezwzględnie używana komora z laminarnym przepływem powietrza.
• Komora jest wyposażona w palnik, który służy do sterylizacji szyjek butelek, nakrętek i innego sprzętu wykorzystywanego do hodowli, jeśli istnieje taka potrzeba. Palnik używa mieszanki gazów płynnych, dlatego zawór butli gazowej powinien być zakręcony, gdy praca przy komorze została skończona albo przerwana.
• Podczas pracy z palnikiem należy zachować szczególną ostrożność.
• Przednia szyba dygestorium/komory musi być zamknięta jeśli nie są one używane.
• Przed rozpoczęciem pracy i po rozpoczęciu pomieszczenie należy poddać sterylizacji promieniowaniem UV.
• Odpady płynne gromadzone są w zamkniętych butlach zawierających 15% H2O. Natomiast odpady stałe gromadzone są w jednorazowych plastikowych workach (oznaczonych jako Biohazard).
• Wszystkie odpady poddawane są na bieżąco sterylizacji w autoklawie, a następnie umieszczane w pojemnikach z czerwonym workiem. Czynności te wykonują Pracownicy LBM.
• Szczegółowa instrukcja postępowania z odpadami niebezpiecznymi powstającymi w LBM znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego regulaminu.
4.2.4. Laboratorium DNA (22a, b)
• Laboratorium jest głównie przeznaczone do pracy z DNA.
• Przednia szyba każdego z dygestoriów musi być zamknięta jeśli dygestorium nie jest używane.
• Puste probówki, końcówki do pipet, które miały kontakt z odczynnikami chemicznymi powinny być gromadzone w plastikowych pojemnikach z workiem. Po zakończonej pracy lub gdy pojemnik na odpady jest pełny worek powinien zostać zawiązany i wyrzucony do specjalnego kosza na odpady chemiczne z żółtym workiem, znajdującego się w laboratorium A22a oraz A22b.
• Odpady płynne oraz krew powinny być gromadzone w odpowiednio oznaczonych, zamkniętych butlach, które po zakończonej pracy należy przekazać pracownikom LBM do utylizacji.
• Odpady ostre (np. igły, ostrza) należy umieszczać w oznakowanym pojemniku znajdującym się w laboratorium.
• Pozostałości tkanek należy umieszczać w pojemnikach z workiem oznakowanym Biohazard, a po zakończonej pracy przekazać pracownikom LBM do utylizacji.
• Szczegółowa instrukcja postępowania z odpadami niebezpiecznymi powstającymi w LBM znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego regulaminu.
4.2.5. Laboratorium przygotowawcze – mieszaniny reakcyjne (A22c)
• Podczas pracy w laboratorium należy używać jednorazowych fartuchów ochronnych znajdujących się w pomieszczeniu A22c.
• Laboratorium jest przeznaczone wyłącznie do przygotowywania mieszanin reakcyjnych.
• Obowiązuje bezwzględny zakaz wnoszenia do laboratorium jakiegokolwiek materiału biologicznego, pudełek styropianowych na lód oraz otwierania okien.
• Przednia szyba każdej z komór musi pozostać zamknięta jeśli komora nie jest używana.
• Należy pamiętać o zamykaniu drzwi w pomieszczeniu A22c.
• Puste probówki, końcówki do pipet, które miały kontakt z odczynnikami chemicznymi powinny być gromadzone w plastikowych pojemnikach z workiem. Po zakończonej pracy lub gdy pojemnik na odpady jest pełny worek powinien zostać zawiązany i wyrzucony do specjalnego kosza na odpady chemiczne z żółtym workiem, znajdującego się w laboratorium A22c.
4.2.6. Laboratorium RNA (A23)
• Laboratorium jest przeznaczone wyłącznie do pracy z RNA.
• Należy pamiętać o zamykaniu drzwi w pomieszczeniu A23.
• W pomieszczeniu obowiązuje zakaz otwierania okien.
• Przednia szyba każdego z dygestoriów musi być zamknięta jeśli dygestorium nie jest używane.
• Podczas pracy z ciekłym azotem należy zachować szczególną ostrożność i pracować pod dygestorium. Ciekły azot może powodować poważne uszkodzenia ciała, w tym odmrożenia.
• Puste probówki, końcówki do pipet, które miały kontakt z odczynnikami chemicznymi powinny być gromadzone w plastikowych pojemnikach z workiem. Po zakończonej pracy lub gdy pojemnik na odpady jest pełny worek powinien zostać zawiązany i wyrzucony do specjalnego kosza na odpady chemiczne z żółtym workiem, znajdującego się w laboratorium A23.
• Pozostałości tkanek należy umieszczać w pojemnikach z workiem oznakowanym Biohazard, a po zakończonej pracy przekazać pracownikom LBM do utylizacji.
• Odpady płynne powinny być umieszczane w oznakowanych butelkach, znajdujących się pod dygestorium nr 1 i 2.
• Odpady ostre (np. igły, ostrza) należy umieszczać w oznakowanym pojemniku znajdującym się w laboratorium.
• Szczegółowa instrukcja postępowania z odpadami niebezpiecznymi powstającymi w LBM znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego regulaminu.
4.2.7. Pokój zamrażarek niskotemperaturowych (A24a) i chłodnia (A24b)
• Każdy zakład/pracownia ma przydzieloną powierzchnię przeznaczoną na przechowywanie odczynników/roztworów w chłodni (A24b).
• W celu uzyskania większej powierzchni przechowywania w pomieszczeniu A24b należy skontaktować się z kierownikiem LBM. Nie można samodzielnie podejmować takich decyzji.
• Drzwi/klapy zamrażarek niskotemperaturowych w pomieszczeniu A24a należy otwierać jedynie w celu włożenia/wyjęcia prób i pozostawiać je otwarte możliwie jak najkrócej. Zawsze należy upewnić się, że drzwi zamrażarki zostały prawidłowo zamknięte.
• Większość zamrażarek niskotemperaturowych podłączonych jest do systemu alarmowego.
• Każdy zakład/pracownia/laboratorium odpowiada za utrzymanie czystości i sprawne funkcjonowanie przydzielonej przez LBM lub własnej zamrażarki niskotemperaturowej.
• Należy bezwzględnie pamiętać o zamykaniu drzwi w pomieszczeniu A24a, b.
• Odpady ostre (np. igły, ostrza) używane w chłodni należy umieszczać w oznakowanym pojemniku znajdującym się w pomieszczeniu A24b.
• Pozostałości tkanek należy umieszczać w pojemnikach z workiem oznakowanym Biohazard, a po zakończonej pracy przekazać pracownikom w LBM do utylizacji.
• Podczas pracy z ciekłym azotem niezbędne jest zachowanie szczególnej ostrożność. Ciekły azot powinien być przelewany powoli, a osoby znajdujące się w pobliżu powinny chronić się przed wyciekami ciekłego azotu. Ciekły azot może powodować poważne uszkodzenia ciała, w tym odmrożenia w przypadku kontaktu ze skórą. Należy unikać przebywania w parach ciekłego azotu, gdyż grozi to uduszeniem.
4.2.8. Laboratorium analizy białek (A25)
• Laboratorium jest przeznaczone do pracy z białkami.
• Należy pamiętać, że praca z substancjami szkodliwymi, drażniącymi, niebezpiecznymi (m.in. wylewanie żeli poliakrylamidowych, przygotowywanie rozcieńczeń i nakładanie prób na żel) bezwzględnie powinna odbywać się pod dygestorium.
• Odpady szkodliwe skażone akrylamidem oraz innymi odczynnikami (żele, rękawiczki, materiały zużywalne) należy umieszczać w pojemniku oznakowanym żółtym workiem, znajdującym się pod dygestorium w pomieszczeniu A25.
• Puste probówki, końcówki do pipet, które miały kontakt z odczynnikami powinny być gromadzone w plastikowych pojemnikach z workiem. Po zakończonej pracy lub gdy pojemnik na odpady jest pełen worek powinien zostać zawiązany i wyrzucony do specjalnego kosza na odpady chemiczne z żółtym workiem, znajdującego się w laboratorium A25.
• Odpady płynne oraz krew powinny być gromadzone w odpowiednio oznaczonych, zamkniętych butlach, które po zakończonej pracy należy przekazać pracownikom LBM do utylizacji.
• Pozostałości tkanek należy umieszczać w pojemnikach z workiem oznakowanym Biohazard, a po zakończonej pracy przekazać pracownikom LBM do utylizacji.
• Odpady ostre (np. igły, ostrza) należy umieszczać w oznakowanym pojemniku znajdującym się w laboratorium.
• Szczegółowa instrukcja postępowania z odpadami niebezpiecznymi powstającymi w LBM znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego regulaminu.

Regulamin wchodzi w życie z dniem 23.01.2020 r.

I. Klasyfikacja odpadów niebezpiecznych powstających w Laboratorium Biologii Molekularnej

1. Odpady medyczne to substancje stałe, ciekłe i gazowe powstające przy leczeniu, diagnozowaniu oraz profilaktyce, w działalności medycznej prowadzonej w obiektach lecznictwa zamkniętego, otwartego oraz w obiektach badawczych i eksperymentalnych.
Rodzaje odpadów medycznych wytwarzanych w LBM oraz ich kody:
a) Zużyte narzędzia chirurgiczne (tj. skalpele, igły, strzykawki) oraz probówki, pipety i końcówki do pipet mające styczność z materiałem potencjalnie zakaźnym - kod 18 01 01
b) Tkanki ludzkie oraz krew i konserwanty służące do jej przechowywania - kod 18 01 02*
c) Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zawierające substancje niebezpieczne oraz materiały pomocnicze do badań mające kontakt z chemikaliami np. tipsy, probówki, szalki, rękawiczki - kod 18 01 06*
d) Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, inne niż wymienione w 18 01 06 tj.: zanieczyszczone oraz przeterminowane chemikalia, odpady z aparatów laboratoryjnych oraz materiały pomocnicze do badań mające kontakt z chemikaliami np. tipsy, szalki, rękawiczki - kod 18 01 07

2. Odpady weterynaryjne - odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach,
Rodzaje odpadów weterynaryjnych wytwarzanych w LBM oraz ich kody:
a) Zużyte narzędzia chirurgiczne (tj. skalpele, igły, strzykawki) oraz probówki, pipety i końcówki do pipet mające styczność z materiałem potencjalnie zakaźnym - kod 18 02 01.
b) Tkanki zwierzęce oraz krew i konserwanty służące do jej przechowywania - kod 18 02 02*.
c) Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zawierające substancje niebezpieczne oraz materiały pomocnicze do badań mające kontakt z chemikaliami np. tipsy, szalki, rękawiczki – kod 18 02 05*.
d) Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, inne niż wymienione w 18 02 05, tj.: zanieczyszczone oraz przeterminowane chemikalia, odpady z aparatów laboratoryjnych oraz materiały pomocnicze do badań mające kontakt z chemikaliami np. tipsy, szalki, rękawiczki - kod 18 02 06.

Objaśnienia :
* Odpadami niebezpiecznymi w katalogu odpadów są odpady oznakowane indeksem górnym w postaci gwiazdki „*” przy kodzie rodzaju odpadów
3. Odpady pochodzące z Zakładu Inżynierii Genetycznej (pomieszczenie A21):
a) Odpady mogące zawierać żywe drobnoustroje lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego - kody 18 01 02* i kod 18 02 02*.
Wszystkie odpady pochodzące z Zakładu Inżynierii Genetycznej przed przekazaniem do utylizacji są na bieżąco unieszkodliwiane środkiem do dezynfekcji oraz poddawane sterylizacji w autoklawie.

II. Gromadzenie odpadów

1. POJEMNIKI PLASTIKOWE JEDNORAZOWEGO UŻYCIA KOLORU CZERWONEGO
Należy przeznaczyć do gromadzenia odpadów medycznych o kodach 18 01 01, 18 01 02* oraz odpadów weterynaryjne o kodach 18 02 01, 18 02 02* czyli odpadów niebezpiecznych, które zawierają żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o których wiadomo lub co do których istnieją podejrzenia, że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub innych żywych organizmów.
Pojemniki do przechowywania odpadów są sztywne, odporne na działanie wilgoci i na przekłucie. Pojemniki mogą być wypełnione do 2/3 ich objętości. Pojemnik należy oznaczyć kodem odpadów medycznych zakaźnych; nazwą wytwórcy (Instytutu/Laboratorium) odpadów, datą i godziną zamknięcia. Przechowywanie odpadów o kodzie 18 01 02 oraz 18 02 02, w temperaturze do 10OC nie powinno być dłuższe niż 72 godziny. Opady o kodach 18 01 01 oraz 18 02 01 mogą być przechowywane tak długo jak pozwalają na to właściwości odpadów, jednak nie dłużej niż 30 dni.

2. WORKI FOLIOWE JEDNORAZOWEGO UŻYCIA KOLORU CZERWONEGO
Należy przeznaczyć do gromadzenia odpadów stałych uprzednio unieszkodliwionych pochodzących z Zakładu Inżynierii Genetycznej - kody 18 01 02* i kod 18 02 02*.
Worki foliowe powinny być odporne na działanie wilgoci i środków chemicznych. Worki powinny być umieszczone w sztywnym pojemniku z wywiniętym rantem. Worki mogą być wypełnione do 2/3 ich objętości, umożliwiając ich bezpieczne zamkniecie. Po wypełnieniu i zamknięciu worków nie wolno ich otwierać i przesypywać zawartości. Worki należy oznaczyć kodem odpadów medycznych zakaźnych; nazwą wytwórcy (Instytutu/Laboratorium) odpadów,

Objaśnienia :
* Odpadami niebezpiecznymi w katalogu odpadów są odpady oznakowane indeksem górnym w postaci gwiazdki „*” przy kodzie rodzaju odpadów
datą i godziną zamknięcia. Odpady mogą być przechowywane tak długo jak pozwalają na to właściwości odpadów, jednak nie dłużej niż 30 dni.
Wszystkie odpady pochodzące z Zakładu Inżynierii Genetycznej przed przekazaniem do utylizacji są na bieżąco unieszkodliwiane środkiem do dezynfekcji oraz poddawane sterylizacji w autoklawie.

3. WORKI FOLIOWE JEDNORAZOWEGO UŻYCIA KOLORU ŻÓŁTEGO
Należy przeznaczyć do gromadzenia odpadów medycznych o kodach 18 01 06*, 18 01 07 oraz odpadów weterynaryjne o kodach 18 02 05*, 18 02 06 czyli chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zawierające substancje niebezpieczne oraz zanieczyszczone oraz przeterminowane chemikalia, odpady z aparatów laboratoryjnych oraz materiały pomocnicze do badań mające kontakt z chemikaliami np. tipsy, szalki, rękawiczki.
Worki foliowe powinny być odporne na działanie wilgoci i środków chemicznych. Worki powinny być umieszczone w sztywnym pojemniku z wywiniętym rantem. Worki mogą być wypełnione do 2/3 ich objętości, umożliwiając ich bezpieczne zamkniecie. Po wypełnieniu i zamknięciu worków nie wolno ich otwierać i przesypywać zawartości. Worki należy oznaczyć kodem odpadów medycznych zakaźnych; nazwą wytwórcy (Instytutu/Laboratorium) odpadów, datą i godziną zamknięcia. Odpady kodach 18 01 06*, 18 01 07 oraz 18 02 06*, 18 02 07 w temperaturze od 10°C do 18°C mogą być przechowywane tak długo, jak pozwalają na to właściwości odpadów, jednak nie dłużej niż 72 godziny. W temperaturze poniżej 10°C okres magazynowania może trwać do 30 dni.
Pojemniki z workami znajdują się w wyznaczonych miejscach w poszczególnych pracowniach Laboratorium Biologii Molekularnej.

Formularz informacyjny dotyczący prac nauko-badawczych przeprowadzanych w Laboratorium Hodowli Bakterii i Grzybów (LBM - pomieszczenie A21)

I. Jeśli prace dotyczą prowadzenia badań w zakresie organizmów genetycznie modyfikowanych należy wypełnić punkty od 1-3 i dostarczyć załączniki składane w Ministerstwie Ochrony Środowiska do wniosku o wydanie zgody na zamknięte użycie GMO tj. :

Zał. 1. Dokumentacja oceny zagrożeń dla zdrowia ludzi i środowiska;
Zał. 2. Plan postępowania na wypadek awarii powodującej niekontrolowane rozprzestrzenianie się GMO zagrażające zdrowiu ludzi lub środowisku w sposób bezpośredni lub z opóźnieniem.

II. Jeśli prace nie dotyczą prowadzenia badań w zakresie organizmów genetycznie modyfikowanych należy wypełnić punkty 4-5.

1. Nr zgody na zamknięte użycie GMO:
2. Informacje o użytkowniku GMO i osobach odpowiedzialnych za realizację planowanego zamkniętego użycia GMO

3. Informacje o GMO, konieczne do określenia stopnia zagrożenia
a. Charakterystyka biorcy

b. Charakterystyka dawcy

4. Informacje o użytkowniku i osobach odpowiedzialnych za prowadzenie prac ze wskazaną hodowlą/linią/szczepem.

5. Informacje o prowadzonych hodowlach
Charakterystyka szczepu